افغانستان

د ننګرهار پخواني والي ضياالحق امرخېل په افغانستان کې د نجونو پر زده کړو د محدوديتونو په اړه اندېښنه وښوده. نوموړي خبرداری ورکړ، چې د دغه وضعیت دوام به د هېواد پر راتلونکي منفي پایلې ولري. امرخېل ټینګار وکړ، چې د افغانستان د پرمختګ لپاره د ښځو زده کړو ته پاملرنه اړینه ده.

له هلمنده سرچینو افغانستان اڼترنشنل ته وویل، چې نن یکشنبه یو شمېر ښوونځیو ته د امربالمعروف محتسبان ورغلي او زده کوونکو ته یې ګواښ کړی، چې نور دې له خولۍ پرته او په خرېیلې ږیره ښوونځيو ته نه ورځي. طالبانو سپارښتنه کړې، چې د مدرسې او ښوونځي د زده کوونکو په جامو کې باید توپیر نه وي.

سرچینو افغانستان انټرنشنل ته وویل چې تېره شپه نامعلومو کسانو د ننګرهار په خوږیاڼیو ولسوالۍ کې د ابکو صاحب مدرسې کتابتون ته اور اچولی دی. په ترلاسه شویو انځورونو کې ښکاري چې کتابونه په اور کې سوځېدلي دي. طالبانو د پیښې په اړه تر دې دمه څه نه دي ویلي.

د طالبانو د ریاست الوزرا سیاسي مرستیال په پکتیکا کې د یوې جهادي مدرسې د پګړۍ تړنې غونډې ته وویل چې «اسلامي امارت د پخوانیو حکومتونو په شان وخت نه ضایع کوي بلکې د هیواد رغونې ته جدي پام لري او په تېرو څه باندې دریو کلونو کې یې ګڼې پروژې پلې کړې دي».

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو پراختیايي اداره وايي، په افغانستان کې یې د ښځو په مشرۍ د لږ تر لږه ۸۰ زره کوچنیو کاروبارونو ملاتړ کړی دی. دغه سازمان وايي، په دغو کاروبارونو سره شاوخوا ۹۰۰ زره کاري فرصتونه رامنځته شوي دي.

د طالبانو مشر هبت الله اخوندزاده له سیستم نه د هغو کسانو ددوسیو حذفولو امر کړی، چې له طالبانو سره د همکارۍ له امله د تېر حکومت په قضايي او امنیتي ارګانونو کې ثبت وې. هغه ویلي چې دا کسان تر هغه بې ګناه دي چې د طالبانو د رژیم له خوا په کومه قضیه کې تورن نه وي پېژندل شوي.

انډیپنډېنټ وايي، پخواني طالب جنګیالي اوس د نړۍ د ماین پاکۍ تر ټولو سترې خیریه موسسې سره د هغو بمونو او ماینونو په موندلو کې مرسته کوي، چې دوی د جمهوري حکومت او ناټو او امریکايي ځواکونو د حضور پرمهال د افغانستان په بېلابېلو سیمو کې ښخ کړي دي.

طالبان وایي، چې د بلخ ولایت په شولګرې ولسوالۍ کې یې افغانستان ته د بېرته راستنو شویو کډوالو د ۴۰ کورنیو لپاره کورونه جوړ کړي دي. خو ستانه شوي کډوال شکايت کوي چې ورسره شوې ژمنې په سم ډول نه دي عملي شوې.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي پر ایکس پاڼه د جاپان له تازه مرستې هرکلی کړی او دغه هېواد یې د افغانستان یو ښه ملګری بللی دی. کابل کې د جاپان سفارت تېره چارشنبه د ( لیندۍ ۲۸مه) ویلي و، چې له افغانستان سره ۲۷.۵ میلیونه ډالره مرسته کوي.

طالبان وايي، چې د دغې ډلې د ځمکو د غصب تخنیکي پلاوی د (لیندۍ ۲۷مه) پروان ولایت ته تللی و چې هلته یې پنځه زره جریبه دولتي ځمکه تثبیت کړې ده. دغې ډلې د یادې ځمکې په اړه نور جزیات نه دي ورکړي.

په اسلام اباد کې د طالبانو سفیر سردار احمد شکېب د افغانستان لپاره د سعودي عربستان له سفير مشعل مطلق الشمري سره کتلي دي. شکیب په خپله ایکس پاڼه لیکلي چې د دواړو هیوادونو استازو په دوه اخیزو اړیکو خبرې کړې.

د افغانستان د جمهوري نظام د ملي‌ دفاع وزارت پخوانی مرستیال شاه محمود میاه خېل وايي،‌ که څه هم د طالبانو په تړاو د امریکا د نوي حکومت تګلاره لا ډېره څرګنده نه ده، خو وايي دا یوه خبره په ډاګه ده چې پر طالبانو به پټې او ښکاره نغدي کڅوړې بندې کړي.

د یونان ساحلي ګارډ خبر ورکړی، چې د دغه هېواد په اوبو کې د پناه غوښتونکو د یوې بېړۍ د ډوبېدو په پېښه کې اته تنه ډوب او مړه شوي دي. د یونان ساحلي ګارډ ویلي، چې مړه شوي کسان افغانان دي.

د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس راپور ورکړی، چې د پاکستان له زندانونو ۱۲ تنه افغان بندیان خوشې شوي دي. د دغه اژانس د خبر له مخې، دغه بندیان تر خوشې کېدو وروسته بېرته افغانستان ته ستانه کړای شوي دي.

د امریکا د عدلي څارنې یوې موسسې په خپل یوه تازه راپور کې ویلي، چې امریکا په افغانستان کې د جنیستي توپیر د مخنیوي لپاره له طالبانو سره ۱۲۲.۵ میلیونه ډالره مرسته کړې، خو طالبانو سره له دې هم پر ښځو سخت بندیزونه لګولي‌ دي.

د پاکستان دفاع وزیر د غزنوي سلطنت سلطان، سلطان محمود غزنوي «غل او لوټماران» بللی دی. هغه وويل، چې غزنوي د غله په څېر هند ته چې پاکستان یې هغه وخت برخه و، حمله کوله او له شتمنيو سره به بیرته راګرځېده.

د زرغون بهیر مشر امرالله صالح د متقاعدینو اړوند د هبت الله د نوي فرمان په غبرګون وایي: «طالبان متقاعدین تور نخود پسې لېږي.»

د ازادۍ جبهې د تخار ولایت د تالقانو ښار د لومړۍ امنیتي حوزې په شاوخوا سیمه کې د یوه طالب د وژل کېدو او د ۳ نورو د ټپي کېدو خبر ورکړ. یادې جبهې په خپل اېکس کې ادعا کړې ده، چې یاد شمېر طالبان نن ماښام د دوی د ځواکونو له خوا په نښه شوي دي.

د زرغون بهیر مشر په امریکا کې د افغانستان د پخواني ډېپلوماټ له سر خلاصي لیک څخه په هر کلي وویل، باور لري چې دا ډول نوښتونه د ټولو هغو ځواکونو تر منځ چې په اساسي قانون او د هېواد په کثرت ګرایي، ټولنیز جوړښت او د کلتوري تنوع په ساتنه باور لري، خبرو اترو ته زمینه برابره کړي.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د ځانګړي استازي مرستیال انډریکا راتواته ویلي، چې په افغانستان کې د نړۍوالو مرستې لا محدودې دي.

د طالبانو د کورنیو چارو وزیر سراج الدین حقاني د افغانستان د هندوانو او سکانو د لږکیو له استازو سره کتلي دي. سراج الدین حقاني ته نږدې کس محمد جلال وايي، په دې ناسته کې د طالبانو د کورنیو چارو وزیر د هېواد د ټولو وګړو پر یووالي ټینګار وکړ.

د تخار ولایت په سمتي سیمه کې به د سرو زرو او په پنجشیر ولایت کې به د سرو زرو ترڅنګ د یاقوتو او وسپنې د کانونو د کېندنې چارې په نږدې راتلونکې کې پیل شي.

د افغانستان د خبریالانو مرکز د طالبانو له خوا د ارزو ټلویزیون د اوو نیول شویو کارکوونکو د خوشې کېدو خبر ورکړ. دغه مرکز د یوې خبرپاڼې په خپرولو سره ویلي، چې یاد شمېر کسان په ضمانت سره خوشې شوي دي، خو ټاکل شوې چې راتلونکې اونۍ محاکمه شي.

د طالبانو مشر ملا هبت الله اخوندزاده د انساني قاچاق په اړه نوي شپږ ماده ییز فرمان کې خپلو امنیتي او کشفي ادارو ته امر کړی، چې انساني قاچاقبر تعقیب او بندي کړي. بل خوا پر افغانستان د دې ډلې له واکمنېدو سره سم کابو اته میلیونه کسان له افغانستانه وتلي دي او دا لړۍ لا هم روانه ده.

د طالبانو بهرنيو چارو وزارت سیاسي مرستیال په افغانستان کې د ناروې له شارژادافير سره په ليدنه کې د خبرو له لارې د موضوعاتو د حل هیله کړې. ناروې دوه اونۍ وړاندې له افغان مېرمنو سره د طالبانو د چلن په غبرګون کې له دې ډلې سره اړیکې کمې کړې او ویې ویل، د طالبانو استازی به ونه مني.

د طالبانو یو پلاوی نیمروز ته رسېدلی او له سوداګرو او ځايي چاروکو سره یې لیدنه کې ویلي، چې د بې کیفیته نفتي توکو د واردېدو مخه به نیسي. په ورته مهال په نیمروز ګمرک کې سرچینو افغانستان انټرنشنل ته وویل، په دغه ګمرک کې ځیني طالب مسوولان د بې کیفیته نفتي توګو په واردولو کې لاس لري.

د طالبانو د امربالمعروف وزارت ویاند سیف الاسلام خیبر وايي، چې دغه وزارت په تېرو دریو کلونو کې د افغانستان په بېلابېلو ولایتونو کې شاوخوا ۵۵۰ کسان د جادوګرۍ په تور نیولي دي. ښاغلی خیبر وايي «دغو جادوګرو د پیسو په بدل کې د کورنیو تر منځ جنجال او تفرقه پيدا کول.»

افغانستان انټرنشنل ته باوري سرچینو ویلي، طالبانو دې وروستیو کې د کابل سرینا پنځه ستوریز هوټل له اغا خان پراختیايي شبکې ګرځولی دی. دغه هوټل چې په ۲۰۰۲ کال کې د اغا خان د پراختیایي شبکې له خوا رغول شوی و، د سیلانیانو په جلبولو او د بهرنیو چارواکو په کوربتوب کې یې مهم رول ولوباوه.

د روسیې د بهرنیو چارو وزارت د یوې اعلامیې په خپرولو سره په غزني ولایت کې د هغې ټرافیکي پیښي له امله خواخوږي څرګنده کړې، چې پکې تر ۵۰ ډیر کسان مړه او له ۷۰ ډیر ټپیان شول.

د افغانستان د هرات له اسلام کلا سره پر پوله د ایران په تایباد کې د دوغارون ګمرک عمومي مدیر وايي د ۱۴۰۳ کال له پیل د لېندۍ تر وروستیو د څه باندې ۱۶۷ میلیون ډالرو په ارزښت توکي له دغه ګمرک افغانستان ته صادر شوي. سید حسن رحیميزاده وویل، دغه شمېر تر تېر کال ۵۰ سلنه زیاتوالی ښيي.

پښتون قامپاله سیاستوال افراسیاب خټک د افغانستان انټرنشنل پښتو په سپېس کې پرون وویل چې د داعش خراسان بنسټ د پښتونخوا په مرکې پېښور کې اېښودل شوی او اوس مهال په دغه ښار کې ورته پښتو کتابونه چاپېږي. ښاغلی خټک په دې باور دی چې داعش د دې سیمې لپاره راتلونکی لوبغاړی دی.

د افغانستان پخواني ولسمشر حامد کرزي یو ځلې بیا له طالبانو د نجونو لپاره د ښوونځیو او پوهنځیو د خلاصولو غوښتنه کړې.

د طالبانو تر واک لاندې باختر اژانس ویلي، چې د دغې ډلې مشر ملا هبت‌الله فرمان ورکړی، چې د تېر حکومت د متقاعدینو حقونو ورکړې ته دې په هره اداره کې ځانګړې محکمې جوړې شي. تر دې مخکې د طالبانو مشر په افغانستان کې د تقاعد سیسټم لغوه او د متقاعدینو معاشونه یې بند کړي و.

په کابل کې د طالبانو امنیې قوماندانۍ د جمعې په ورځ د (لیندۍ ۳۰مه) خبر ورکړی چې د ګاز نیونې په بېلابېلو پېښو کې د کابل ښار په ګډون د دغه ولایت په بېلابېلو سیمو کې ۱۴تنه د ګاز نیونې له کبله مړه شوي چې د یوې کورنۍ ۷ تنه غړي هم په کې شامل دي.

د خوست لپاره د طالبانو ولایت رسنیز دفتر ویلي، چې د شمالي ولايتونو قومي مشران د قومونو د یووالي په موخه لویې پکتیا ته ورغلي او هلته یې له قومي مخورو سره د هیواد د ټولو قومونو تر منځ پر یووالي خبرې کړې دي.